Szczególną uwagę odnośnie procedur dotyczących ochrony środowiska należy wykazać przy projektach inwestycyjnych/ infrastrukturalnych.
Instytucje udzielające dotacji baczną uwagę poświęcają problematyce postępowań w zakresie uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
DECYZJA O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH.
Celem działań m.in Firm starających się o środki unijne - w większości przypadków - jest pozyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, określającej środowiskowe uwarunkowania realizacji przedsięwzięcia (zgodnie z art. 71 ustawy z dnia 3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227 – dalej określana jako: Ustawa OOŚ).
KIEDY DECYZJA JEST POTRZEBNA, JAKO ZAŁĄCZNIK DO WNIOSKU O DOFINANSOWANIE ?
Niekiedy decyzja nie jest wymagana. Kwestie zakwalifikowania lub nie danego przedsięwzięcia do obowiązku uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach reguluje wspomniana ustawa OOŚ - PATRZ Rozporządzenie - załącznik na dole strony.
W przypadku zakwalifikowania inwestycji do grupy przedsięwzięć, dla których wymagana jest decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach trzeba określić, ścieżkę wg. której będzie się odbywać postępowanie:
bez przedkładania raportu o oddziaływaniu na środowisko (wariant stosunkowo prosty),
ze złożeniem raportu o oddziaływaniu na środowisko.
Kwestie kwalifikowania przedsięwzięć reguluje rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko.
RAPORT O ODZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO.
Aby uzyskać decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla inwestycji często trzeba złożyć raport o oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Raport musi być sporządzony zgodnie z wymogami określonymi w Ustawie OOŚ. Ważnym elementem raportu jest opis i analiza możliwych wariantów przedsięwzięcia.
Opis powinien zawierać:
przewidywanych skutków dla środowiska, w przypadku niepodejmowania inwestycji (tzw. wariant „zerowy”, bez realizacji inwestycji),
przewidywanych skutków dla środowiska dla wariantu inwestycji proponowanego przez wnioskodawcę (tzw. wariant „pierwszy” - zasadniczy),
wskazanie racjonalnej alternatywy (tzw. wariant alternatywny) dla wariantu zasadniczego,
przewidywanych skutków dla środowiska dla wariantu najkorzystniejszego dla środowiska.
W praktyce bywa, że wariant „zerwowy” często jest opisywany bardzo zdawkowo. Brakuje dokładnych informacji na temat aspektów środowiskowych. Wariant „zerowy” może być ukazany jako wariant najmniej korzystny dla środowiska. Nie będzie to błędem, w sytuacji gdy np: chcemy przeprowadzić modernizację zakładowej oczyszczalni.
W większości raportów Wnioskodawcy przedstawiają tzw. wariant „pierwszy”- zasadniczy jako wariant najkorzystniejszy dla środowiska. Czasami jednak może się okazać, że wariantem najkorzystniejszym dla środowiska jest wariant "zerowy".
Wariant zasadniczy, czyli inwestycja wiąże się z ingerencją oraz oddziaływaniem na środowisko. Wariant taki może być wariantem najkorzystniejszym dla środowiska, ale musi to zostać uzasadnione i udokumentowane.Uwaga na wariant alternatywny
Czasami dane przedsięwzięcie nie posiada sensownego wariantu alternatywnego. Jednakże brakuje wtedy odpowiedniego uzasadnienia do konkluzji w raporcie.
Należy pamiętać by wnikliwie ocenić i uzasadnić stanowisko względem racjonalnego wariantu alternatywnego inwestycji. Np: w kwestii racjonalności lokalizacji instalacji produkcyjnej rozproszonej terytorialnie względem instalacji produkcyjnej skupionej w jednym miejscu (o analogicznych mocach wytworczych jak rozproszona).
Zawsze należy zwracać uwagę na to, czy raport zawiera opis i analizę wariantów planowanego przedsięwzięcia, czy uwzględniono wszystkie wymogi Ustawy OOŚ, w zakresie opisu wariantów, czy załączono informacje potwierdzające konkluzje raportu ( np: wyniki obliczeń emisji, dane wyjściowe do obliczeń, opis metodologii pomiarów, odchyleń itd. W takiej sytuacji, że raport pomimo prawidłowego opisu wariantów nie spełnia wymogu Ustawy OOŚ.